Ngày Thế Giới Phòng chống Lao động Trẻ em được tổ chức nhằm thúc đẩy nhận thức và hành động để ngăn chặn và xóa bỏ các hình thức lao động trẻ em tồi tệ trên toàn thế giới.

Mọi trẻ em đều có quyền được hưởng sức khỏe, giáo dục và bảo vệ, và mọi xã hội đều có vai trò trong việc mở rộng cơ hội sống của trẻ em. Tuy nhiên, trên khắp thế giới, hàng triệu trẻ em bị đối xử không công bằng chỉ vì lý do liên quan đến quốc giam giới tính hay hoàn cảnh mà chúng sinh ra.

Ảnh minh họa. Nguồn internet

Ngày Thế giới chống Lao động trẻ em là ngày nào?

Trên thế giới, có 152 triệu trẻ em lao động trẻ em; 73 triệu người trong số họ đang làm những công việc độc hại gây tổn hại trực tiếp đến sức khỏe, sự an toàn hoặc sự phát triển đạo đức của họ.

Ngày Thế giới Phòng chống Lao động Trẻ em được tổ chức hàng năm vào ngày 12 tháng 6. Đây là một ngày quốc tế nhằm nâng cao nhận thức và hành động nhanh chóng để chấm dứt lao động trẻ em dưới mọi hình thức.

Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO) đã phát động Ngày Thế giới Phòng chống Lao động Trẻ em vào năm 2002. Kể từ đó, ngày này đã tập trung sự chú ý vào sự phổ biến của lao động trẻ em trên toàn thế giới và các hành động và nỗ lực cần thiết để loại bỏ nó.

Tổ chức Lao động Quốc tế là gì?

Được thành lập vào năm 1919 như một phần của Hiệp ước Versailles, kết thúc Thế chiến thứ nhất, Tổ chức Lao động Quốc tế được thành lập dựa trên niềm tin rằng hòa bình lâu dài chỉ có thể thực hiện được nếu nó dựa trên công bằng xã hội.

ILO giúp đảm bảo một nền hòa bình vĩnh viễn cho thế giới bằng cách nỗ lực cải thiện các điều kiện lao động bất công, bao gồm việc bảo vệ trẻ em và thanh niên khỏi bị bóc lột kinh tế.

Lao động trẻ em là gì?

Tổ chức Lao động Quốc tế định nghĩa lao động trẻ em là “công việc tước đi tuổi thơ, tiềm năng và phẩm giá của trẻ em, đồng thời có hại cho sự phát triển thể chất và tinh thần”.

Không phải tất cả công việc trẻ em làm đều là lao động trẻ em. Các hoạt động góp phần vào sự phát triển tích cực của trẻ em và cung cấp các kỹ năng và kinh nghiệm để chúng trở thành những người hữu ích của xã hội không phải là lao động trẻ em.

Theo ILO, lao động trẻ em là công việc liên quan đến: Những công việc nguy hiểm về tinh thần, thể chất hoặc đạo đức có hại cho trẻ em; Những công việc cản trở việc học tập của trẻ em; Những công việc tước đi cơ hội đến trường của các em; Buộc các em nghỉ học sớm; Các em phải cố gắng kết hợp việc đi học với đi làm kiếm tiền trong thời gian dài.

“Ở những hình thức cực đoan nhất, lao động trẻ em liên quan đến việc trẻ em bị bắt làm nô lệ, bị tách khỏi gia đình, tiếp xúc với các hiểm họa và bệnh tật nghiêm trọng và hoặc bị bỏ rơi trên đường phố của các thành phố lớn – thường ở độ tuổi rất sớm”, – Tổ chức Lao động Quốc tế nhấn mạnh.

Tỷ lệ lao động trẻ em trên thế giới

Trẻ em trên khắp thế giới thường tham gia vào các hình thức làm việc được trả lương và không được trả công mà không gây hại cho chúng. Tuy nhiên, một số trẻ em phải lao động khi còn quá nhỏ hoặc tham gia vào các hoạt động độc hại có thể ảnh hưởng đến sự phát triển thể chất, tinh thần, xã hội hoặc giáo dục.

Ở các nước kém phát triển nhất, cứ bốn trẻ em (từ 5 đến 17 tuổi) thì có hơn một trẻ em đang tham gia vào những công việc được coi là có hại cho sức khỏe và sự phát triển của chúng.

Theo Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO), lần đầu tiên sau 20 năm, lao động trẻ em có xu hướng gia tăng trong khi thế giới chỉ còn 3 năm để đạt được mục tiêu phát triển bền vững của Liên hợp quốc, trong đó kêu gọi xóa bỏ mọi hình thức lao động trẻ em vào năm 2025.

Theo một báo cáo mới nhất, con số lao động trẻ em trên toàn thế giới đã tăng lên 160 triệu, tăng thêm 8,4 triệu trẻ em trong vòng bốn năm qua, trong đó có 79 triệu em đang làm những công việc nguy hiểm. Đặc biệt, trong bối cảnh ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, tổ chức này cảnh báo, số lao động trẻ em trên toàn thế giới sẽ tăng lên thêm 8,9 triệu vào năm 2022.

Theo đó, 70% lao động trẻ em hiện làm việc trong lĩnh vực nông nghiệp (112 triệu trẻ), 20% làm việc trong lĩnh vực dịch vụ (31,4 triệu trẻ) và 10% làm việc trong lĩnh vực công nghiệp (16,5 triệu trẻ). Gần 28% trẻ trong độ tuổi 5 – 11 và 35% trẻ trong độ tuổi 12 – 14 là lao động trẻ em và không được đi học. Lao động trẻ em là các trẻ em trai phổ biến hơn trẻ em gái ở mọi lứa tuổi. Nếu tính đến các công việc gia đình phải làm mất ít nhất 21 giờ mỗi tuần thì khoảng cách giới trong lao động trẻ em thu hẹp hơn. Tỷ lệ lao động trẻ em ở khu vực nông thôn (14%) cao gần gấp ba lần khu vực thành thị (5%).

Ý nghĩa của ngày Thế giới chống Lao động trẻ em

Ngày 12/6 đánh dấu Ngày thế giới phòng chống lao động trẻ em với chủ đề “Bảo trợ xã hội chung để chấm dứt lao động trẻ em”. Vào ngày này, ILO, cùng với các thành viên và đối tác, đang kêu gọi tăng cường đầu tư vào các hệ thống và kế hoạch bảo trợ xã hội nhằm thiết lập các tầng bảo trợ xã hội vững chắc và bảo vệ trẻ em khỏi lao động trẻ em.

GENEVA (ILO News) – Đại hội đồng Liên hợp quốc (UNGA) đã nhất trí thông qua nghị quyết tuyên bố năm 2021 là Năm quốc tế xóa bỏ lao động trẻ em, và đã yêu cầu Tổ chức Lao động Quốc tế đi đầu trong việc thực hiện.

Bảo trợ xã hội vừa là quyền con người vừa là một công cụ chính sách mạnh mẽ để ngăn chặn các gia đình sử dụng lao động trẻ em trong thời kỳ khủng hoảng. Nghị quyết nhấn mạnh cam kết của các quốc gia thành viên “thực hiện các biện pháp tức thời và hiệu quả để xóa bỏ lao động cưỡng bức, chấm dứt chế độ nô lệ hiện đại và buôn bán người, đồng thời đảm bảo việc cấm và xóa bỏ các hình thức lao động trẻ em tồi tệ nhất, bao gồm tuyển dụng và sử dụng binh lính trẻ em, và bằng cách Năm 2025 chấm dứt lao động trẻ em dưới mọi hình thức ”.

Ngày Thế giới Chống Lao động Trẻ em là một cơ hội quan trọng để nâng cao nhận thức và hành động chống lại lao động trẻ em. Dưới đây là một số hoạt động bạn có thể tham gia vào ngày này:

Nâng cao nhận thức: Tìm hiểu về lao động trẻ em, nguyên nhân và hậu quả của nó. Chia sẻ thông tin và kỹ năng này với gia đình, bạn bè và cộng đồng xung quanh bạn.

Sử dụng sức mạnh của mạng xã hội để kêu gọi giúp đỡ: Sử dụng mạng xã hội để truyền bá thông điệp về Ngày Thế giới chống lao động trẻ em. Sử dụng hashtag phù hợp và chia sẻ thông tin, hình ảnh, câu chuyện hoặc video liên quan để nâng cao nhận thức và thu hút sự quan tâm của mọi người.

Tham gia vào cộng đồng của bạn: Tìm hiểu về các sự kiện, chương trình hoặc chiến dịch xã hội đang được tổ chức tại khu vực của bạn vào ngày này. Tham gia và đóng góp vào các hoạt động như biểu diễn, hội thảo, thảo luận, triển lãm hoặc quyên góp tiền mặt để hỗ trợ các dự án phòng chống lao động trẻ em.

Nâng cao nhận thức pháp luật: Bên cạnh những khó khăn về kinh tế trong đời sống, một phần nguyên nhân của lao động trẻ em là nhận thức của cộng đồng về vấn đề này còn kém và chưa nhất quán.

Một số hộ gia đình vẫn sử dụng lao động trẻ em vì cho rằng mình không vi phạm pháp luật và công việc này chỉ diễn ra trên cơ sở thỏa thuận tự nguyện giữa hai bên mà không bị ép buộc. Thực tế là luật pháp không cấm hoàn toàn lao động trẻ em nhưng nghiêm cấm các hành vi bóc lột lao động trẻ em.

Trẻ em cần nhận được nhiều tình yêu thương hơn để phát triển và xây dựng một tương lai tốt đẹp. Dưới đây là một số câu nói hay về quyền trẻ em sẽ truyền cảm hứng và động lực:

“Trẻ em hôm nay, thế giới ngày mai” – Phùng Ngọc Hưng

“Điều quan trọng nhất chúng ta có thể trao cho trẻ không phải là đồ vật mà là sự tự do, niềm tin và hy vọng vào tương lai” – Nelson Mandela.

“Con cái không chỉ là nguồn thừa kế mà còn là tài sản quý giá nhất của thế giới và chúng ta phải đảm bảo rằng tài sản này được bảo vệ và phát triển”– Kofi Annan.

“Trẻ em có quyền sống trong một thế giới không có bạo lực, không có khủng bố và không có nghèo đói. Đó là tầm nhìn chung mà chúng ta phải nỗ lực để hiện thực hóa.” – Ban Ki-moon.

“Trẻ em không chỉ là đối tượng của quyền mà còn là chủ thể của quyền đó. Các em có quyền tham gia vào các quyết định liên quan đến cuộc sống của mình.” – UNICEF.

“Mỗi đứa trẻ đều mang trong mình một thế giới mới và chúng ta phải đảm bảo rằng thế giới đó được bảo vệ, chăm sóc và có cơ hội phát triển” – Eglantyne Jebb.

7. “Quyền trẻ em không chỉ là điều kiện tối thiểu mà là mục tiêu tối đa mà chúng ta phải hướng tới để trẻ có thể phát triển toàn diện và phát huy tối đa tiềm năng của mình” – Liên Hiệp Quốc.

8. “Trẻ em không chỉ cần một mái ấm, một nơi để ở mà còn cần sự yêu thương, chăm sóc và cơ hội để phát triển. Đó là trách nhiệm của chúng ta”– Hillary Clinton.

9. “Trẻ em là niềm hy vọng của chúng ta và là tương lai của thế giới. Chúng ta hãy xây dựng một thế giới trong đó mọi trẻ em đều có quyền tự do, an toàn và hạnh phúc” – Malala Yousafza.

(Theo QLTT)